Met enige regelmaat lees ik de columns van Rosanne Hertzberger in het NRC. Rosanne is kritisch, laat vaak een ander geluid horen en schroomt niet af en toe de knuppel in het hoenderhok te gooien.
Ik ben het niet altijd met haar eens, maar vind het verfrissend om zo nu en dan over haar mening na te denken. Haar column van afgelopen week ging over de inzet van informatietechnologie rondom Het Virus. Beter lees je hem eerst even door, dan weten we allebei waarover we het hebben:
https://www.nrc.nl/nieuws/2020/07/11/nog-altijd-wachten-we-op-een-corona-app-a4005618
Oude tech
Laten we even de politieke discussie vermijden of er wel of geen virus is en of dit virus dan wel / dan niet onnoemelijk veel schade aanricht. Nee, interessanter vind ik het om het te hebben over de technologie die wordt gebruikt om het virus te bestrijden. Als we Rosanne mogen geloven, is deze technologie vooral ouderwets. Met name het contactonderzoek van de GGD. Het lijkt wel of we terugkeren naar het tijdperk van de vaste telefoon. Met zo’n ouderwetse draaischijf, weet je wel?
Dat terwijl er uitgelezen mogelijkheden zijn om met data te bepalen waar iemand geweest is, wie die persoon daarbij heeft ontmoet en waar deze persoon daarna naar toe is gegaan. Trouwens, die app is er eigenlijk voor een deel al en is van Google. Geef mij de geanonimiseerde gegevens van een willekeurige persoon van google maps en binnen 15 minuten kun je uitvogelen wie die persoon precies is. We hebben het al eens eerder geroepen, data is het nieuwe goud, maar dan moet je het wel durven gebruiken.
Alleen, privacy hè. Dat is een dingetje. En dat snap ik ook wel. Ik pleit er ook niet voor om iedere individuele burger tot op de meter te volgen. Om vervolgens diegene een bericht te sturen zodra ze zich ook maar 1 meter buiten haar appartement begeeft (Singapore doet dat of heeft dat gedaan). Maar er moet een vorm mogelijk zijn, waarbij we met geanonimiseerde data de bewegingen van mensen in de gaten kunnen houden en een signaal kunnen geven als je in de buurt van besmette personen bent geweest.
Big tech
Er zijn genoeg bedrijven op deze wereld die data, ook wel het nieuwe, zwarte goud zonder schroom inzetten. En de burger maakt er heimelijk gebruik van. Om onze agenda te plannen, voor communicatie, om onze foto’s te bewaren. En daarbij doen we niet moeilijk over algemene voorwaarden, cookie meldingen, of andere juridische disclaimers. Die klikken we vooral zo snel mogelijk weg.
Echt begrijpen wat we weggeven, of waar we ja op zeggen doen we blijkbaar niet. Of tenminste, het grootste gedeelte van ons. Want veel van de “big tech” diensten zijn “gratis”, maar als je goed kijkt zijn ze dat natuurlijk niet. We betalen met onze data.
Gezien het gebruik van Facebook, Instagram, Google, TikTok en wat er al niet voor nieuws om de hoek komt kijken, is dat geen probleem. Big tech mag ons leven bezitten.
Vadertje Staat
Maar oh wee als de overheid een Corona-app wil lanceren. Dan staat het land op zijn kop en gilt privacy, data, houd-die-ambtenaar-boeven tegen! Maar waarom? Is dit niet dé manier om het virus te stoppen? Waar zijn we bang voor? Waarom mag Big Tech onze data wel hebben, maar Vadertje Staat niet? Waarom moet de GGD ellenlange bel-lijsten afbellen om contactonderzoek te doen, terwijl het zoveel gemakkelijker zou kunnen. Waarom wordt er op dit gebied geen gebruik gemaakt van de innovaties die klaar liggen? Ik snap het eerlijk waar niet.
Misschien is het de angst voor de nieuwe technologie. Misschien is hetzelfde principe aan het werk dat vroeger al speelde bij de introductie van de stoomlocomotief. En toch, ook die vergelijking gaat niet helemaal op. Data wordt al gebruikt om ons leven ten positieve te beïnvloeden. En we gaan daar al gemakkelijk mee om, dus je zou zeggen dat we er gewend aan zijn.
Of de Corona-app er komt, dat weet ik niet zeker. Dat innovatie belangrijk is om de nieuwe wereld waarin we leven vorm te geven, daar ben ik van overtuigd. We wachten af, met open blik en zien wat de toekomst ons brengt.